ماه را نشانه بگیر

اقوام و قومیت‌های ایرانی همواره یکی از بزرگ‌ترین بسترهای نگاهداری و روایت داستان‌ها، افسانه‌ها و قصه‌های کهن به شمار می‌رفته است. این داستان‌ها و افسانه‌ها گاه چنان در تار و پود زندگی مردمان و اقوام مختلف ایرانی تنیده می‌شود که زیست و حیات شخصی آنها نیز دست کمی از آن افسانه‌ها ندارد، گویی داستانی عاشقانه و کهن خود را در دل زندگی مردمان سرزمینی که به آن باور و ایمان قلبی پیدا کرده‌اند، حلول داده و خود را حیاتی دوباره بخشیده است.

از رهگذر همین اتفاق است که داستان‌های فولکلور ایران طی سال‌ها سه نمود حیات را بر خود دیده‌اند. دوره روایت افسانه‌ها، دوره روایت حلول افسانه‌ها در زندگی و زیست مردم و دوره سوم که می‌توان آن را نوعی رجعت به دوره دوم دانست؛ با این تفاوت که در این دوره ساختار و زیست زندگی مدرن و شهری سعی دارد تا میان ساختارهای مدرن زیستی و ساختارهای اسطوره‌ای و باورهایش پیوند برقرار کند.

داستان بلند «ماه را نشانه بگیر» اثر ژیلا تقی‌زاده را باید در زمره چنین آثاری دسته بندی کرد. اثری که از سویی تلاش داشته در ساختار زیستی و فکری مدرن و امروزی جامعه نویسنده، داستان خود را روایت کند و از سوی دیگر نویسنده تلاشی ستودنی برای بازنمایی ساختار زیستی اقوام لر ایرانی به خرج داده و باورها و فلسفه فکری و زیستی این قوم و تحول اجتماعی در آن را که ناشی همپوشانی زیستی با مردمان و باورهای دیگری است را در داستان به نمایش بکشد.

داستان بلند «ماه را نشانه‌ بگیر» با یک خرق‌عادت شروع می‌َشود. با یک ازدواج روستایی که در نوع خود امری غیر رایج در منطقه رخداد آن بوده است و تا پیش از آن شکل نگرفته است؛ اما به دنبال آن مشکلات و مصائب زندگی به ویژه بروز و ظهور شایعه‌ها و اظهارنظرهای عجیب، یک خانواده را ناچار به کوچ از تبار و سرزمین خود می‌کند و این آغاز داستانی است که دنباله آن در دنیای مدرن و سال‌ها بعد پیگیری می‌شود. داستانی زندگی دختر جوانی که شوهر خود را به سودایی که نمی‌داند چیست، از دست رفته می‌بیند.

تقی‌زاده در مقام یکی از نویسندگان پرکار این روزهای ادبیات زنان ایران، سعی کرده تا در این رمان از عهده بازروایی گویش‌های قومیتی برآید و با تکه بر شیوه بیان اصیل این گویش‌ها داستان خود را به نوعی به پل میان زندگی و زیست بومی و زندگی شهری تبدیل کند.

داستان او اما جدای از این، روایتی است شیرین از رابطه یک مادر و دختر و تلاش آنها برای کشف راز و رمزهایی که در زندگی مشترک‌شان برای آنها وجود دارد.َ