در حال بازسازی وبسایت هستیم...

نویسش در نمایش

سال نشر:
نوبت چاپ:
قطع:
تعداد صفحات:
برچسبی موجود نیست
معرفی کتاب

شش مقاله در گونه‌های نمایشنامه‌نویسی به همراه چهارده نمایشنامه جدید

وقتی فرآیند تولید یک نمایش‌نامه به نمایش صحنه‌ای، گاه سال‌ها طول می‌کشد و اگر این فرآیند با بدسلیقگی‌ها یا ناداوری‌های گروهک‌های بازخان و بازخوان و بازبین و بدبین مواجه نشود در انتها محدود به چند اجرای معدود در یک شهر و محل خواهد بود چرا باز نوشتن نمایش‌نامه؟ در زمانه‌ای که یک گروه نمایشی اگر بخواهد بهترین اجرای خود را اغلب بی‌دعوت کسی، به شهر و استان‌های دیگر ببرد به هزار و یک دلیل انسانی و غیر‌انسانی نمی‌تواند، پس ناشکفته، پرپر می‌شود چرا ما باز هم نمایش‌نامه می‌نویسیم؟ ریشه وتاریخچه‌ی نمایشنامه‌نویسی را می‌توان در تراژدی‌های یونان باستان و از رهنمودهای فیلسوفانه‌ی معلم بزرگ ارسطو جستجو کرد. حدود دو هزار و پانصد سال پیش ارسطو بر اساس طبقه‌بندی کردن عوامل مشترک در آثار دراماتیکی که تا آن زمان به رشته‌ی تحریر در آمده بود، با کشف علل موفقیت عده‌ای و عدم توفیق گروهی دیگر از این آثار، اقدام به تدوین اصول تراژدی کرد. ارسطو تراژدی را مشتمل بر شش جزء دانسته است: داستان‌، اخلاق‌، گفتار‌، فکر صحنه‌آرایی، آواز. کتاب «نویسش در نمایش» نام  کتاب منتشر شده مهدی پوررضائیان، عضو هیات علمی دانشگاه شاهد است. در این کتاب ۶ گونه نمایشنامه‌نویسی به طور کامل توضیح داده شده است. نمایشنامه‌هایی تالیفی از خود نویسنده به عنوان مثالی برای مباحث تئوریک نیز از دیگر بخش‌های این کتاب است. پس از خواندن این کتاب شما دیگر از دیدن فیلم‌های مبتذل بازاری یا نمایشنامه‌های خودمانی (عامه پسند) لذت نخواهید برد و سعی خواهید کرد توجه خود را روی خصال و صفات ذاتی یا اکتسابی قهرمانان حوادث که از پیچیده‌ترین نکات هر اثر دراماتیک (نمایشی) است و علل روانی و معنوی بروز حوادث متمرکز سازید. «نویسش در نمایش» حاوی ۶ مقاله و ۱۴ نمایشنامه نو و تازه است. این کتاب دو بُعدی است و جنبه‌های هنری و آموزشی را توامان داراست.  دانشجویان هنرهای نمایشی مخاطبان اصلی این کتاب هستند، البته علاقه‌مندان به ادبیات و روان‌شناسی نیز می‌توانند از این کتاب بهره ببرند. در این کتاب ۶ نوع نویسندگی نمایش که از دیرباز در جهان و ایران به عنوان مشهورترین گونه‌ها در ادبیات نمایشی محسوب می‌شوند، به طور کامل شرح و توضیح داده شده است. در ادامه نیز برای انتقال بهتر ایده‌ها و آموزه‌های نظری نمایشنامه‌هایی به عنوان مصداق یا نمونه آمده است. در واقع در این کتاب مخاطب در ابتدای هر فصل با چیستی و چگونگی یکی از انواع نمایشنامه‌های دینی، سیاسی، روان‌شناسانه، مونودراما، طنز و تعزیه آشنا شده و در ادامه حداقل دو و حداکثر چهار نمایشنامه از همان نوع را پیش‌رو دارد. نام این نمایشنامه‌ها به ترتیب عبارتند از؛ «همروانی»، «گناه روان»، «سقراط من»، «قرنطینه»، «شب‌های روزافزون»، «دوشیزه‌ی خاموش»، «خنیایش»، «دقیقه‌های دق»، «علی اکبل»، «غمنامه آرش»، «سگ‌ترین خنجر»، «راس هجدهم»، «آشتی با یخ» و «کمی از هرگز».

شرح این ۶ گونه در نمایشنامه‌نویسی برای نخستین‌بار است که انجام می‌شود و به جرات می‌توان گفت که این کتاب هیچ مشابه داخلی و خارجی ندارد. علاوه بر این زاویه دید و لحن نویسش این کتاب نیز کاملاً متفاوت و گاه جسورانه است. پوررضائیان دکترای روان‌شناسی بالینی با گرایش سایکو دراما، از دانشگاه دهلی دارد و ‌اکنون عضو هیات علمی دانشگاه شاهد است. به قلم او تاکنون ۸۰ نمایشنامه در قالب ۱۰ کتاب منتشر شده است. برخی از تالیفات او در مراسم کتاب سال و کتاب فصل به عنوان کتاب‌های برتر نمایشی قدردانی شده است. یکی از نمایشنامه‌های پوررضائیان با عنوان «عطف به سبز» به لحاظ میزان اجرا در سراسر کشور رکورددار است. در سال‌های اخیر از پوررضائیان مجموعه نمایشنامه‌های تمام‌های ناتمام و زندگی زیرسبیل گربه­ها به عنوان کتاب‌های برتر و شایسته تقدیر در مراسم کتاب سال و کتاب فصل معرفی شده‌اند.

در بخشی از کتاب می‌خوانیم:

شاید شما هم مثل من این حکم یا جمله را شنیده باشید که نمایشنامه‌ها آثاری ادبی هستند که فقط برای اجرا شدن خلق می‌شوند. حتی بعضی‌ها می‌گویند که نمایشنامه‌ها وقتی قابل فهم و لذت بخش می‌شوند که به صحنه بروند و به اجرا برسند. حتی یک‌جا دیدم که نوشته بودند که نمایشنامه‌ها را نمی‌شود خواند مگر اینکه اصول خواندنشان را به مردم یاد بدهند. نظر شما را درباره این جمله‌ها نمی‌دانم ولی به نظر من این‌جور حکم‌ها نمی‌توانند کاملاً درست یا غلط باشد…

دیگر آثار مشابه