گروه سنی : الف (پیش دبستانی)
خصوصیت کتاب:
مهارت های چهارگانه ای که کودکان در دوران دبستان به آن می پردازند عبارتند از: گوش دادن، صحبت کردن، خواندن و نوشتن. بنابراین، بیان درست مطالب و گفتن مقصود و اندیشه، یکی از مهارت هایی است که کودکان باید پیش از ورود به مدرسه بیاموزند. در کتاب بازی های دیداری سعی شده است که توانایی کودکان پیش دبستانی را در بیان مطالب و گفتگو تقویت کنیم. از همین رو بازی های کتاب به صورتی تنظیم شده است که بوسیلهی پرسش و پاسخ از کودکان، آنها را به صحبت کردن ترغیب می کند و همچنین باعث تقویت حافظهی دیداری کودکان می گردد.
روش کار با کتاب:
- ۱. در بخش نخست کتاب، تعداد ۱۴ داستان تصویری آورده شده است. با توجه به اینکه کودکان پیش دبستانی قادر به خواندن نیستند، لذا داستان ها بصورت تصاویر مرتبط به هم و بصورت داستانوار آورده شده است. کودک علاوه بر اینکه باید بتواند ترتیب داستان را حدس بزند، باید بر اساس آنچه می بیند داستانی بگوید. البته داستان ها بسیار ساده و در سطح کودکان ۴ تا ۶ سال می باشند.
- ۲. بعد از اینکه کودک داستان را بازگو کرد، والدین با پرسیدن سوال های هر داستان، کودک را تشویق می کنند تا دربارهی آن بیشتر صحبت کند. البته برخی تمرین های رنگ آمیزی و … برای تنوع بخشیدن به کتاب و پرهیز از یکنواختی و خستگی کودک آورده شده است.
- ۳. در بخش دوم کتاب، از بازی های گفتاری – دیداری استفاده گردیده است. برخی از وسایل، شغل ها، ورزش ها، پوشاک، تفاوت ها، کارهای مختلف و … در این بخش آورده شده است. بهتر است سوالات را از کودکان بپرسید و اجازه بدهید تا کودک دربارهی آنچه می بیند توضیح دهد و هر آنچه به ذهنش می آید بیان کند. مهم این است که کودک بتواند در مورد آنچه می بیند توضیح بدهد و پیرامون آن مطالبی بگوید. در کلاس اول دبستان تمرین های “ببین و بگو” در کتاب درسی مثل تمرین های این کتاب، بروی تقویت مهارتِ صحبت کردن کودکان تاکید دارد.
- ۴. نام کتاب ” بازی های دیداری” است. البته در ابتدا به نظر می رسد کتاب مربوط به تمرین های دیداری است. اما از آنجا که کودکان پیش دبستانی قادر به خواندن نیستند لذا باید کتاب بصورتی باشد که آنها بتوانند با توجه به تصاویر(بصورت دیداری)، درک درستی از داستان ها داشته باشند و آن را بیان کنند. در واقع این کتاب، هم باعث تقویت دیداری و هم باعث تقویت مهارت صحبت کردن می شود. در بخش بازی های دیداری تمرین های خاصی در نظر گرفته شده که می توانید آنها را بر اساس دستورالعمل هر تصویر اجرا نمایید.
- ۵. برای تقویت حافظهی دیداری کودکان نیز تمرین هایی در کتاب آورده شده است. ابتدا از کودک بخواهید به تصاویر داستان به مدتی که دوست دارد نگاه کند. بگویید به این شکل ها با دقت نگاه کن و به سوالات من جواب بده. اگر نتوانست به سوالی پاسخ دهد به او اجازه بدهید مجددا” به تصاویر نگاه کند و شما دوباره از او سوال کنید. هدف این نیست که کودک حتما” درست بگوید بلکه هدف این است که کودک با دقت به جزئیات توجه بیشتری کند.
- ۶. در بخش سوم کتاب نکاتی در خصوص اختلالات یادگیری کودکان در زمینهی اختلالات حافظهی دیداری و بروز آن در دوران دبستان آورده شده است و تمرین هایی جهت تقویت حافظهی دیداری ارائه گردیده است.
چند نکته برای نتیجه گیری موثرتر از کتاب:
- ۱. بهتر است که تمرینهای کتاب را در روزهای متوالی انجام دهید. هر روز پنج تا ۱۰ دقیقه را به انجام تمرینهای دیداری و گفتاری بپردازید. استمرار در انجام فعالیتها و تمرینهای کتاب باعث تقویت بهتر مهارتهای کودک میشود .
- ۲. از کتابهای آموزشی به عنوان وسیلهی بازی برای کودکان استفاده کنید نه ابزار خسته کنندهی آموزشی. همواره وقتی میخواهید چیزی را به کودک آموزش دهید بهتر است زمانی را انتخاب کنید که کودک سرحال و شاداب باشد و احساس خستگی نکند. هدف اول این است که کودکان را به یادگیری علاقهمند کنید . با آنها بازی کنید تا آنها لذت ببرند. در جریان این بازی کودکان بهتر مطالب را یاد میگیرند و باعث تقویت مهارت آنها میشود. هر بار که فکر کردید کودک باید بنشیند و یاد بگیرد، از هدف آموزشی دور شده اید. ببینید کودک شما به چه روشی و چه زمانی به آموزش علاقه نشان می دهد.
- ۳. اگر میبینید که کودک به یادگیری علاقه نشان میدهد سعی نکنید او را مجبور به یادگیری کنید. ذهن کودکان بسیار سریع نسبت به تکالیف خسته کننده عکسالعمل شرطی نشان میدهد. تلاش کنید که یادگیری برای کودک یک فعالیت شاد و لذت بخش باشد.
- ۴. درطول روز ۱۰ تا ۲۰ دقیقه را به کودک خود اختصاص دهید. به او بگویید من حالا کاری ندارم، چه کاری دوست داری با هم انجام دهیم؟ بگذارید کودک کاری که علاقه دارد را بگوید. اجازه بدهید کودک تصمیم بگیرد که در این ۲۰ دقیقه چه فعالیتی را با هم انجام دهید. شما هیچ پیشنهادی نکنید. فقط بشنوید و همراه شوید. مثلا” می گوید با هم توپ بازی کنیم، برایم کتاب قصه بخوان و … شما نظرتان را تحمیل نکنید. هر شب به تنهایی برایش وقت بگذارید( حتما” باید یکی از والدین با کودک باشد. یعنی کودک با یکی از والدین تنها بازی کند. یکبار پدر و یکبار مادر می تواند این کار را با کودک در طول روز انجام دهد.)
این فعالیت باعث ایجاد رابطهی عمیق عاطفی بین کودک و والدین می شود. کودک از لحاظ احساسی و عاطفی بی نهایت شارژ می گردد. حس اعتماد به نفس و عزت نفس کودک را به شدت افزایش می دهد. در حرف شنوی و یادگیری کودکان بسیاراثر می گذارد . در این ۲۰ دقیقه با تمام انرژی و انگیزه با کودک ارتباط برقرار نمایید.