سلوک فردی

مهندس سید مجتبی حسینی، (متولد ۱۳۳۸ ش)، در کنار دروس متداول حوزوی خود تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع کارشناسی مهندسی راه و ساختمان دانشگاه تهران و پس از آن کارشناسی‌ارشد معماری و کارشناسی ارشد فلسفه علم پیگیری کرد. او تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «سلوک فردی» دفتری تازه از درس‌گفتارهای سید‌مجتبی حسینی با موضوع واکاوی رفتار و سیره پیامبر اکرم (ص) است. حسینی پس از واکاوی سیره و رفتار پیامبر در زندگی شخصی خود در قالب کتاب «سلوک فردی» که با سبکی منحصر به فرد نوشته شده بود در این اثر به موضوع رفتارها و حرکات اجتماعی پیامبر با تکیه بر احادیث و روایات و نیز آیات قرآن کریم پرداخته است.

این مجموعه از هفت کتاب با عناوین «معرفت و محبت»، «خلقت تا بعثت»، «بعثت تا رحلت»، «معراج»، «وحی، تجربه نبوی و خاتمیت»، «سلوک فردی» منتشر شده و جلد آخر آن نیز «سلوک اجتماعی» نام گرفته است.

در سبک روایی سیدمجتبی حسینی در این کتاب و در حرکتی تازه و بدیع، از توضیح و تفسیر و تحلیل گفتارها و رفتارهای پیامبر اکرم (ص) پرهیز شده است و در مقابل نویسنده سعی کرده است با اتخاذ رویکردی عمومی به معرفی برخی صفات اخلاقی و آداب پیامبر اکرم (ص) در رفتارها و کنش‌های اجتماعی آن بپردازد.
حسینی در مقدمه این کتاب و در شرح این رویکرد خود به این موضوع اشاره داشته است که علت دور شدن از رویکرد تحلیل و تفسیر رفتار پیامبر اکرم (ص) و اتخاذ شیوه تفسیری تازه در این اثر به دلیل این است که مخاطب در روش تحلیل تنها از زاویه‌ای خاص به یک موضوع وارد شده و از سایر زوایای ممکن برای تحلیل رفتار حضرت ختمی مرتبت دور می‌ماند.

با این رویکرد سیدمجتبی حسینی کتاب خود را اثری در راستای واکاوی رفتار پیامبر اکرم (ص) در موضوعاتی چون آداب سفر، تواضع، رفتار با اصحاب، مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی و مردمی بودن عنوان داشته است که با نگاهی عمومی و همه فهم گردآوری و تدوین شده است.

دفتری که پیش‌ رو دارید، تنها اظهار ارادتی است به ساحت مقدس پیامبر رحمت، حضرت محمدبن‌عبدالله صلی‌ الله‌علیه‌و‌اله، شاید تقربی برای نویسنده و خواننده به آن وجود مبارک شود.

هرچه آگاهی ما به پیامبر صلی‌‌الله‌علیه‌و‌اله بیشتر و درست‌‌تر باشد، نه تنها مایه تقرب ما به ایشان می‌‌شود بلکه تدین ما را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.

او پیامبری است که تعلیم و تثبیت مکارم اخلاق از اهداف جدی اوست. بنابراین خود، آراسته‌‌ترین فرد به مکارم اخلاقی است و خداوند از ابتدا او را در حمایت خود به مسیر مکارم اخلاق راه برده است…

فهرست این کتاب شامل:

مقدمه ـ مقامات الهی ـ عبادت ـ نماز ـ روزه ـ حج ـ ذکر و استغفار ـ پرهیز از افراط و تفریط ـ برنامه‌ها و رفتارهای ادواری ـ زمانی ـ موقعیت‌ها ـ سفر ـ وارستگی و زهد ـ حب و بغض‌ها ـ آراستگی و بهداشت ـ تغذیه ـ پوشاک ـ وسائل شخصی ـ مکارم اخلاق ـ ادعیه ـ هنگام دخول به مسجد و خروج از مسجد ـ دعای بعد از نماز ـ شب نیمه‌شعبان ـ حفظ و رعایت قرآن ـ قربانی ـ سفره ـ میوه نوبر ـ لباس جدید ـ هنگام خواب ـ سفر ـ پیشامد خوشایند و ناخوشایند ـ گرفتاری.

در بخشی از کتاب با عنوان «پرهیز از افراط و تفریط» می‌خوانیم: «امام باقر (ع) از پیامبر (ص) نقل می‌کنند که ایشان فرمودند: هان که هر عبادتی افراطی دارد که به سستی کشیده می‌شود و هر کس شدت عبادتش براساس عبادت من باشد، به سنت و روش من هدایت شده و هر که مخالف روش من عمل کند، گمراه شده و عملش تباه است. اما من، هم شب‌زنده‌داری می‌کنم و هم می‌خوابم، هم بعضی روزها روزه می‌گیرم و هم برخی روزها روزه نمی‌گیرم، هم می‌خندم و هم گریه می‌کنم. هر کس از روش و سنت من روی‌گردان باشد از من نیست.» لذا امام صادق (ع) فرمود: اگر کسی که افراط در عبادت می‌کند ـ بیش از پیامبر (ص) ـ وقتی به او بگویند پیامبر چنین نمی‌کرد، بگوید «خدا مرا به نماز و روزه زیاد عذاب نمی‌کند» مورد غضب خداست، گویا او می‌پندارد پیامبر از این‌گونه عبادت عاجز بوده است.»