وحی، تجربه نبوی و خاتمیت

اثر حاضر پنجمین مجلد از سلسله مباحث «پیامبر شناسی» است. مقوله بنیادین نبوت – که همانا «وحی» می‌باشد– به همراه «خاتمیت» که از اختصاصات پیامبر گرامی اسلام برشمرده می‌شود، اساسی‌ترین محورهای مورد بحث کتاب است. هم‌چنین قرآن، معجزه جاودان پیامبر خاتم، وپاره‌ای مطالب مربوط به شأن نزول آیات آن بخشی دیگر از مباحث این کتاب را تشکیل می‌دهند. نویسنده در ابتدا اقسام مختلف وحی را دسته‌بندی می‌نماید و سپس به نظریات غیر توحیدی در مورد وحی می‌پردازد. در این میان – همان‌طور که نویسنده در موخره کتاب آورده –نظریه «تجربه نبوی» بیشتر بررسی می‌شود و به بوته نقد می‌نشیند. تبیین توحیدی وحی، تکمیل کننده این بخش از کتاب است. بحث خاتمیت و فاتحیت که در کنار هم آورده شده، پایان‌بخش اثر حاضر است حاوی نکات نغز و توجهات شگرفی است که در کمتر اثری تا کنون بدان پرداخته شده است. در بخشی از کتاب می‌خوانیم: آیا بهتر نیست قرآن را با نگاهی سطحی ننگریم؟ و با چند نمونه ناقص و ظاهری و قابل نقض به تحلیل ننشینیم و خود را از سپهر فراتر از کهکشان قرآن محروم نکنیم؟… قرآن مثل خورشید برای هر روز، همان روز طلوع می‌کند. «انه یجری مجری الشمس». بنابر این، اسلام و قرآن تکون تاریخی پیدا نکرده، بل تجلی و ظهور تاریخی پیدا کرده است.