گزیده طنز عبدالرحمن جامی (آثار منثور)

مجموعه گزیده طنز در زمره آخرین بازمانده‌های قلم و طبع نکته‌سنج مرحوم ابوالفضل زرویی نصرآباد است. مجموعه‌ای که کوشیده با دقیق شدن بر ظرائف و نکات نغز و طنزآمیز شاعران و نویسندگان کهن ایران زمین، ضمن انجام پژوهشی تازه در آثار آنها، نگاهی تخصصی و خاص بر یکی از گونه‌های روایت زبانی آنان داشته باشد. از سوی دیگر این مجموعه در تلاش است تا قدمت و سیره و شیوه طنزپردازی در ادبیات ایران را از دریچه نگاه خود بازخوانی و ثبت کند.

این مجموعه در سال ۱۳۹۵ به کوشش مرحوم زرویی و با پژوهش و همراهی نسیم عرب امیری در دست تالیف و تهیه قرار گرفت و سعی کرد از چند زاویه مقوله طنز نویسی را مورد توجه قرار دهد. نخست سیر روایت طنز و شوخ‌طبعانه در تاریخ ادبیات ایران و در کنار آن بازخوانی سنن و فرهنگ عامه و اندیشه ایرانیان در هر عصر. در کنار این موضوع ایجاد متونی خلاصه و کلاسه شده که محتوای آن به طور معمول برای مخاطبان کم‌حوصله این روزگار مناسب به شمار می‌رود را نیز باید به این موضوعات اضافه کرد.

این مجموعه در مجلد پیش رو به سراغ عبدالرحمن جامی رفته و گزیده ای از متون منثور وی را ارائه کرده است.

جامی از شاعران و ادیبان نامدار ایرانی قرن نهم و صاحب آثاری چون نفحات الانس، بهارستان و هفت اورنگ است.

جامی از معدود شاعران ایرانی است که در زمان حیات، در میان عوام و خواص و حاکمان و دولتمردان عصر، صاحب شأن و حرمت و اعتبار بوده است و با مرور مطایبات و شوخی‌های بی‌پروایی که از او در حضور حاکمان و قاضیان و فقیهان نقل شده است، می‌توان میزان حرمت و جایگاه او را در نزد آنها سنجید و اندازه گرفت.

گرایش جامی به طنز و شوخ طبعی، نه فقط به خاطر تمایل شخصی او، بلکه برخاسته از یک اعتقاد و انجام دستورالعملی اخلاقی و دینی است. به عبارت دیگر او همواره ترجیح داده سخن راست و حقیقت دین را با بیان شیرین و طنزآمیز بیان کند و بر تاثیرگذاری آن بیافزاید.

این کتاب در بخش نخست به مرور گزیده‌ای از سلسله الذهب در سه بخش پرداخته است و پس از آن نگاهی گزیده به طنز در سلامان و ابسال، سبحه البرار، تحفته الاحرار و خردنامه اسکندری انداخته است.