حاء مشدّد

سال‌هاست که نویسندگان در داستان‌نویسی دینی، از نگارش زندگی‌نامه‌های داستانی خطی و تک بعدی درباره ائمه و یاران آنها؛ به خلق داستان‌هایی حرفه‌ای منطبق با اصول داستان‌نویسی و توأم با پیرنگ و تم داستانی مشخص و بکر و دست‌نخورده دست پیدا کرده‌اند و از این بستر اقدام به خلق آثاری کرده‌اند که جای آنها در قفسه ادبی ایران معاصر خالی بوده است.

رمان «حاء مشدّد» نیز در همین مسیر و با موضوع زندگانی حکیمه خاتون (س) و حدیثه خاتون (س) به قلم عترت اسماعیلی به نگارش درآمده است. داستانی که از روزهای پرالتهاب بعد از شهادت امام حسن عسکری و آغاز امامت امام زمان (عج)؛ روایت خود را شروع می‌کند و داستانش را با ماجرای تلاش خلیفه وقت برای یافتن امام عصر و به شهادت رساندن ایشان ادامه می‌دهد.

«حاء مشدّد» داستانی است که از چند منظر برای مخاطب خود حرف‌های تازه‌ای دارد. نخست اینکه این داستان روایتی از زندگی و زمانه دو امامی را طرح می‌کند که در میان مردم آنطور که باید و شاید درباره زندگی ایشان شناخت حاصل نشده است. این به معنای آن است که اسماعیلی زاویه دید خود را در این داستان هوشمندانه انتخاب کرده است و سعی کرده با پردازش داستانی این رویداد، فصلی تازه در بازخوانی از این دوران بازگشایی کند.

نکته قابل توجه دیگر در این داستان فضاسازی و شخصیت‌پردازی داستانی آن است که نویسنده به خوبی از عهده آن برآمده است. با وجود اینکه نویسنده این داستان بلند ترجیح داده است تا زبان روایی خود را در این داستان زبانی امروزی و نه تاریخی انتخاب کند، اما صحنه‌پردازی‌هایش برای روایت داستان و نیز توصیف‌های او از شخصیت‌هایی که در استخدام داستان خود در آورده است به خوبی مقصود او از روایت داستانی را برآورده کرده است. صحنه‌های مواجهه اهل بیت امام (ع) با سربازان جور، توصیف ظاهر و خوی آنها و در نهایت رفتار آنها در زمره همین بخش‌ها هستند.

«حاء مشدّد» با چنین استفاده‌ای از عناصر کلامی و روایی رمانی است که می‌تواند به واسطه موضوع و شیوه روایی بکر و جذاب خود برای تمامی کسانی که در دل داستان به انتظار کشف نکاتی ظریف از دل تاریخ و آشنایی با سیره زندگی اهل بیت هستند، اتفاقاتی تازه را رقم بزند و لطائف و دقایقی شیرین را برای آنها به ارمغان بیاورد.