ننه کاراته

سیروس همتی بازیگر، نویسنده و کارگردان تئاتر که در سال‌های اخیر بیش از هر چیز او را در صحنه تئاتر و تلویزیون دیده‌ایم، در تازه‌ترین اثر هنری خود، مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاهش را با عنوان «ننه کاراته» منتشر کرده است.

این مجموعه شامل هشت داستان کوتاه از اوست که همگی دارای تمی اجتماعی و خانوادگی است. داستان‌های همتی را از چند منظر می‌توان اثری خوشخوان و قابل اعتنا به شمار آورد.

نخست بهره‌‌مندی هوشمندانه او از طنز در روایت است که داستان‌های او را بسیار قابل اعتنا کرده است. او طنز را نه در کلام که در موقعیت‌های داستانی خود جاری می‌کند و توانایی او در خلق چنین موقعیت‌هایی است که توانسته داستان‌های او را از یکنواختی و معمولی بودن خارج کرده و مخاطب را برای مطالعه با خود همراه کند.

از سوی دیگر داستان‌های همتی به طور عمده با عبارات و جملات بسیار کوتاه همراه شده است. عبارات و جملاتی که یادآور موقعیت‌های نگارشی در نمایشنامه‌ است که بدون شک بدون ارتباط با هنر او در این امر نیز نمی‌باشد. همتی در این داستان‌ها بدون حاشیه‌سازی یا بازی‌های زبانی رایج در داستا‌ن‌های کوتاه، مستقیم و از دل ماوقع به روایت دست می‌زند و شرحی از آنچه برای بیان داستانی برگزیده است انتخاب می‌کند.

با این همه تحت تأثیر بودن داستان‌های او از فضای نمایشنامه‌نویسی حتی در ساختار و ظاهر داستانی نیز امری نیست که بتوان به سادگی از آن چشم‌پوشی کرد.

داستان‌های کوتاه همتی در مجموعه «ننه کاراته» به شدت تصویری و قابل لمس هستند. شیوه حاکم بر روایت این داستان‌ها به شکلی است که مخاطب می‌تواند با وضوح بالا بخش‌های قابل توجهی از داستان را پیش چشم‌های خود مشاهده کرده و خود را به عنوان یکی از عناصر صحنه آن رویداد در معرض قضاوت درباره آنها قرار دهد.

نکته قابل توجه دیگر در این داستان‌ها بهانه‌هایی هستند که او برای روایت داستانی خود انتخاب کرده است، بهانه‌های روایت داستان همتی بسیار ساده و در عین حال هوشمندانه انتخاب شده ‌است. از فراموش کردن گشتن جیب یک کت تا سیگار کشیدنی که باعث یک سوءتفاهم بزرگ در روابط خانوادگی شده است و البته همین بهانه‌های ساده است که همواره با یک نتیجه عجیب، مخاطبش را به سمت کشف یک آن و لحظه خاص در خود و روابط و رفتارهای خود دعوت می‌کند.

از سیروس همتی پیش از این در مقام نمایشنامه‌نویس آثاری چون «سه سه»، «ریحانه» و «الهه» در انتشارات کتاب نیستان منتشر شده است.