بکّه

«بکّه» روایتی تاریخی داستانی است از زندگانی امام سجاد (ع) و آنچه ایشان در مقام فرزند حسین بن علی (ع) در واقعه عاشورا و پس از آن درک می‌کند، روایتی از حاضران و شاهدان و فاعلان در چگونگی ریختن خون فرزند رسول الله و آنانی که پس از این حادثه در همراهی و یا روایت از فرجام عاملانش خواسته یا ناخواسته شریک بودند.

نرگس مقصودی در این کتاب که یکی جذاب‌ترین روایت‌های داستانی از این ماجرا و راویان آن است در هر فصل از زبان راویانی خاص که برخی از آنها برای مخاطبان این متن ناشناس هستند، ناب‌ترین برش‌های روایی را از زندگی امام سجاد (ع) از زمان واقعه عاشورا تا شهادت ایشان را روایت کرده است. کتاب به همین دلیل چند روایت دست اول و دقیق و ناب از این حادثه و نیز آنچه بر خاندان ایشان پس از این واقعه رفته است در خود جای داده است.

آنچه «بکّه» را خواندنی می‌کند جدای از نام بسیار خاص کتاب، نخست در انتخاب راویان و زوایه دید آنها برای داستان است.

نویسنده در هر فصل یکی از حاضران و یا شاهدان و یا فاعلان در حادثه‌ای را که قصد روایت از آن دارد را برای بازگویی آنچه انتخاب کرده، برمی‌گزیند. به همین اعتبار کتاب با رویای یکی از خادمان حرم حسینی در حدود شصت سال پس از حادثه عاشورا شروع می‌شود و در این رویاست که او از زبان خود داستانی ناب و کمتر شنیده از شب‌های پایانی منجر به حادثه عاشورا را روایت می‌کند و پس از آن روایتی داستانی و دست اول از تدفین شهدای کربلا را نیز به آن پیوند می‌دهد. کتاب اما در ادامه از زبان راویانی دیگر و نیز با میزانسن‌های بدیع و مستند روایتی از ماجرای حضور کاروان اسرای کربلا در شام، بازگشت آنها به مدینه و زیست و زندگی امام سجاد (ع)در مدینه پس از واقعه عاشورا می‌پردازد و در کنار آن گزارشی داستانی از ماجرای حره، نبرد مکه، کناره‌گیری فرزند یزید پس از مرگ او از خلافت و حکومت عبدالملک مروان و قتل عام شیعیان حجاز توسط حجاج و در نهایت شهادت امام سجاد و رسیدن صحیفه ایشان به دست فرزندش را بازگو می‌کند.

آنچه این کتاب را در نوع خود جذاب می‌کند جدای از انتخاب راویان مختلف، تلاش نویسنده در کشف و بازخوانی روایت‌های تاریخی مختلف از حوادثی است که قصد بازگویی آنها را داشته است. به عبارت دیگر او هر فراز و رویداد تاریخی در زندگی پرفراز و نشیب امام چهارم شیعیان را به عنوان یک رویداد مستقل مورد کندوکاو قرار داده است و ماحصل پژوهش تاریخی خود را در قالب یک روایت داستانی برای مخاطب گزارش کرده است. از این منظر و به دلیل عدم مراجعه بسیاری از مخاطبان به منابع پژوهشی از این دست و نیز قدرت نویسنده در تبع آن، کتاب آکنده است از روایت‌های ناب و دست اول جذاب و تامل و تالم برانگیز از زندگی و زمانه راوی صادق عاشورا.