زندگی همیشه همینطور بوده

مجموعه داستان«آوار سرنوشت» که به تازگی با ترجمه علی فامیان و به همت نشر نیستان وارد بازار نشر شده است؛ یک جلد دیگر از مجموعه برزگی است که به انتشار داستانهای برگزیده جایزه اُ.هنری اختصاص یافته است. مجموعه ای که نشر نیستان چند سالی است که روی به سرانجام رساندن آن متمرکز شده است.

دست اندرکاران جایزه اُ.هنری هر ساله از میان صدها داستان انگلیسی زبان، طی فرایندی دقیق و طولانی بیست داستان برتر را انتخاب می کنند، این مهم قدمتی نزدیک به یک سده داردکه از اوایل قرن بیستم آغاز شده و تا به امروز ادامه یافته است. این داستانها در قالب مجموعه داستانهای برگزیده پن / اُ.هنری  منتشر شده اند و نشر نیستان چندی است که به ترجمه و انتشار این مجموعه تقریبا نود جلدی کمر همت بسته است.

اما آنچه ابعاد و ارزش کار نشر نیستان را به نمایش می گذارد، نه فقط کمیت این مجموعه بزرگ که تعداد داستانهای آن (صرف نظر از تعدادی که شاید به دلایل مرتبط به ممیزی به ناچار از سوی ناشر کنار گذاشته می شوند؛ حکایت از رقمی نزدیک به هزار و پانصد داستان کوتاه دارد. بلکه نکته مهم کیفیت این آثار است که نه داستان کوتاه هایی معمولی بلکه داستانهای درجه یکی که از جمله بهترین آثار انگلیسی زبان هر سال بوده اند. با این اوصاف این مجموعه درواقع بیانگر برآیند ادبیات داستانی آمریکا در طول صد سال اخیر خواهد بود و در میان آنها به نامهای بسیار بزرگی نیز بر می خوریم که بسیاری از آنها در سالهای بعد به عنوان بزرگترین نویسندگان این حوزه شناسایی شده و صاحب اعتبار بوده اند.

آوار سرنوشت، مجموعه دوازده داستان کوتاه است که به عنوان داستانهای برگزیده سال ۲۰۱۱ به این مجموعه راه یافته اند. عناوین داستانهای این کتاب به قرار زیرا است:

آوار سرنوشت اثر جیم شپرد، خاطرات یک سال جالب اثر هلن سیمپستون، نایت بومینگی شدن اثر کنت کالهوم، بارسازی ویلایی که … اثر تاماس دوبوژی، کوه یخ اثر لیلی تاک،چگونه هیاله را ترک کردی؟ اثر  جنین کاپو کروست، پل پل اثر سوزان مینوت، آلامو پلازا اثر برد واتسن، آمریکایی رو به زوال اثر لسلی پری، عبور از رودخانه اثر مارک اسکولا، چشم باد اثر برین ایونسن و چیزی که بدون آن نمی توان زندگی کرد اثر متیو نیل نال.

داستانهای این کتاب محصول دهه اول قرن بیست و یکم است؛ هزاره‌ای تازه که اگرچه ابعاد تکنولوژیک حیات آدمی تغییر کرده اما نگاه او به زندگی و دنیای پیرامونش از همان دغدغه های آشنای گذشته حکایت می کند.

شکی نیست که داستان «آوار سرنوشت» نوشته جیم شپرد که اسم کتاب نیز از آن وام گرفته ست یکی از جذاب ترین داستانهای این مجموعه است. حکایت رویارویی و نبرد خودخواسته انسان با طبعت. داستان از مضمونی مستند برخوردار است و در اواخر دهه سی می گذرد. چهار دانشمند که برای تحقیق درباره بهمن در منطقه داوس سوئیس خود را به تقدیر می سپارند و دربرابر طبیعتی سرد و بی رحم می ایستند. داستان زمینه ای علمی دارد اما نویسنده با چیره دستی با در آمیختن روابط انسانی شخصیت ها و بیانی طنازانه داستانی پرکشش را در این وضعیت بغرنج روایت می کند.

داستان کوه یخ نیز در فضای به شدت سرد می گذرد، در قطب جنوب و در یک کشتی تفریحی که رابطه ای یخ زده تر از محیط را برای خوانندگان روایت می کند. نسبت انسان با طبیعت و بدویت را در داستان آمریکایی روبه زوال   نیز به شکلی دیگر می توان دید. داستان در هالیوود قدیم می گذرد. ماجرای ساخته شدن فیلمی صامت با حضور بومیان که از قضا یکی از آنها کهنه سربازی است که سرنوشت او را بدانجا برده است.

دو داستان آلامو پلازا و چشم باد تلاشی است برای رفتن به دنیای کودکی . داستان چشم باد از چشم کودکی روایت می شود روایت تردید ها و تایید ها در رابطه میان یک خواهر و برادر که می کوشند در ارتباطی توام با درک و تایید طرف مقابل پیدا کنند. داستان آلامو پلازا روایتی است از گذراندن روزهای تعطیلات یک خانواده که نویسنده طی آن می کوشد به درکی تازه از دنیای زنده و پرجنب و جوش کودکی برسد.

کنار هم قرار گرفتن دوازده داستان از دوازده نویسنده با نگاه ها و سبک های مختلف؛ مجموعه ای متنوع را پیش روی خواننده گذاشته است و این یکی از جذابیت های مهم کتاب است که خواننده را هر لحظه می تواند شگفت زده کند. داستانهایی که اگرچه توسط نویسندگان آمریکایی انگلیسی زبان نوشته شده اند، اما از جغرافیایی متنوع نیز سود می برند، از سوئیس گرفته تا مجارستان تا خود آمریکا و یا قطب جنوب در آن سوی دنیا.

« داستان‌های این کتاب از حیث زبانی نیز نماینده خوبی برای ادبیات زمانه خود هستند. دور شدن از توصیفات بسیار مطول و نیز کوتاه‌نویسِی‌های رایج در قالب‌های نوظهور داستانی، به متن‌های این اثر شخصیت یک داستان کلاسیک پر تعلیق قرن بیستمی را داده که البته دغدغه زمینه‌ای آن برای یک قرن پس از آن است. از سوی دیگر استفاده کمابیش یکسان از ساختار زبان انگلیسی برای خلق داستان‌های این کتاب که هر یک از نویسندگانش متعلق به بخشی از زیست بوم کره زمین به شمار می‌روند به خوبی توانایی‌ها و ضعف‌های این زبان در روایت از مردمانی که به آنها تعلق دارد را نشان داده و میزان نیاز این زبان به خلق واژه‌ها و عبارات توصیفی تازه را به تصویر می‌کشد.»

مجموعه داستان «آوار سرنوشت» همانند دیگر آتار منتشر شده در این مجموعه فرصت مغتنمی است برای آنها که با جهان داستان گوتاه میانه ای خوش دارند و می خواهند مجموعه ای از داستانهای ارزنده و متنوع را با ترجمه ای مقبول به فارسی در اختیار داشته باشند.

منبع: الف