همیانی از ستارگان

پیش از این، نشر نیستان در طول دوران فعالیت خود در حوزه ادبیات داستانی خارجی، چندان فعال نبود. اما به جبران چنین خلائی در دو سه سال اخیر پروژه ای را در برنامه گذاشته که نشان از رویکرد حساب شده و کمال‌گرای این ناشر در حوزه ادبیات داستانی خارجی دارد.

ترجمه و انتشار مجموعه داستانهای کوتاه برگزیده شده در جایزه ا. هنری (در سالهای مختلف)، که چندی پیش با انتشار کتاب «یک سرباز ساده ملکه» آغاز شده بود، اینک به بار نشسته است. «سرگذشت دختران» دومین کتاب از این مجموعه ارزنده است که  ماه های گذشته شاهد انتشار کتابهای ششم و هفتم آن نیز بوده ایم که این روند از جریانی دنباله دار حکایت دارد و نوید دهنده آن است که در آینده نزدیک به همیانی مملو از ستارگان داستان‌نویسی و آثار  خواندنی آنها بدل خواهد شد.

چنانکه مترجمِ سه کتاب نخست مجموعه (شیما الهی) اشاره کرده است، این پروژه به پیشنهاد خود نشر نیستان در دستور کار قرار گرفت. شیما الهی نیز اگرچه با توجه ویژگی های این مجموعه‌ها، تجربه دشواری را در ترجمه پیش روی داشت، اما توانست در آغاز راه با کیفیت مقبولی، از این آزمون سربلند بیرون آید. البته نشر نیستان اخیرا با توجه به گستردگی کار مترجمان دیگری را نیز دعوت به کار کرده و چنانکه گفته می شود این پروژه این قرار است در برگیرنده قریب به نود جلد کتاب باشد. البته گفتنی است که سرپرستی مجموعه با علی فامیان است.

اما این حجم کتاب چگونه و از کجا سر برآورده اند؟ برای روایت شأن نزول این کتابها، باید نود و هفت سال به عقب برگردیم. وقتی در سال ۱۹۱۹  دوستان و همکاران ویلیام سیدنی پورتر جایزه‌ای را به افتخار او و سبکی که در داستان نویسی داشت راه انداختند. قریب صد سال مدت زمان کمی نیست؛ کمتر جایزه ای در جهان بتوان با این قدمت یافت.  بی‌گمان همین که این جایزه تاکنون ادامه یافته خود گویای اهمیت و کیفیت آن است. حالا جایزه ا. هنری با قدمتی نزدیک به یک قرن به یکی از معتبرترین و با سابقه ترین جوایز ادبی بدل شده است که علاقمندان داستان نویسی می توانند خود را به بهترین نحو در آن معرفی کنند.

انتشار کتابی که شامل داستان‌های برگزیده این رقابت باشد، یکی از سنت های دیرینه در جایزه ا. هنری ست؛ سنتی که طرفداران خاص خود را نیز دارد، علاقمندانی که هر ساله منتظر انتشار این داستانها هستند.

کتاب «سرگذشت دختران» هم در برگیرنده داستانهای برگزیده جایزه ا. هنری در یکی از سالهای اخیر است. این کتاب شامل ۱۳ داستان کوتاه برگزیده جایزه «ا.هنری ۲۰۱۳» است که عنوان برخی از آنها به این قرار است: «اردک تو اردک منه»، «نیشکر»، «مسافران تابستان»، «ترک میورلی»، «سرم را بر بالین بگذار»، «او می‌دانست»، «مهمان»، «دو عقیده»، «آن‌ها غریق را می‌یابند»، «مکزیکی»، «ببر» و… در ابتدای کتاب مقدمه‌ای هیئت داوران این جایزه در سال ۲۰۱۳منتشر شده است که می تواند تصویری از کم و کیف این جایزه در نود و چهار سالگی ارائه کرده و چگونگی رویکرد حاکم برآن را که در انتخابها نیز تاثیر دارد، روشن سازد.

شاید در میان اسامی کسانی که داستانهای شان در این کتاب منتشر شده، خبری از نامهای بزرگ و آشنا نباشد، اما همین ویژگی باعث شده که در کتاب «سرگذشت دختران»؛ کیفیت خود داستانها باشد که خواننده را تحت تاثیر قرار می دهند، نه شهرت نویسندگان این ویژگی در دیگر مجموعه های منتشر شده نیز به شکل بارزی محسوس است.

تنوع حاکم بر این داستانها یکی دیگر از ویژگی های خوب «سرگذشت دختران» محسوب می شود، تنوعی که از محتوا داستانها گرفته تا سبک آنها قابل مشاهده است. این تنوع که از جذابیت های مجموعه داستان حاضر محسوب می شود، چالشی دشوار را نیز پیش روی مترجم می گذارد؛ چرا که باید از عهده بازتاب دادن این تفاوتها در متن ترجمه خود برآمده باشد.

داستان گرد آمده در «سرگذشت دختران» نوشته نویسندگان انگلیسی زبان در کشورهای گوناگون است، بنابراین تنوع جغرافیایی یکی از ویژگی های اصلی آنهاست، اما نویسندگان این داستانها، اغلب از مضامین مبتلا به انسان قرن بیست و یکم نوشته اند. مضامینی همچون، تنهایی، عشق و روابط انسانی در جوامع شهری که به سوی سرد شدن و تهی گشتن از هویت های جمعی پیش می رود. جهانی که همه به خود بیش از دیگران می اندیشند و این به عنوان اصلی بدیهی مورد پذیرش قرار گرفته است.

داستانهای گرد آمده در این مجموعه،نه تنها برای علاقمندان ادبیات داستانی خواندنی ست بلکه برای علاقمندان به داستان‌نویسی نیز در بردارنده آموختنی های فراوانی ست، همچنین در کنار دیگر کتابهای این مجموعه از تغییر نسل ها و دگرگونی شیوه های معمول داستان نویسان حکایت دارد.  خلاصه اینکه در این کتابها می توانیم از خواندن داستانهای کوتاهی ارزنده و گزینش شده، هم لذت ببریم و هم بیاموزیم.

منبع: الف