اخبار
نسخه صوتی «قابوسنامه» منتشر شد
مرداد
خبرگزاری مهر – گروه استان‌ها- مریم ساحلی: کتاب «قابوسنامه» نوشته امیر «عنصرالمعالی کیکاووس بن اسکندر بن قابوس بن وُشمگیر بن زیار» است که در قرن پنجم هجری به رشته تحریر درآورد. وی این پندنامه را در باب اخلاق و سیاست، خطاب به فرزندش «گیلان‌شاه» در ۴۴ فصل با تاکید بر اهمیت سخن و خرد و تأکید بر اعتدال نوشته است. «قابوسنامه» با خوانش «مریم محبوب» به همت نشر نیستان به جمع کتاب‌های صوتی پیوست. «مریم محبوب» پیش از این تجربه خوانش نسخه صوتی کتاب‌های بسیاری را در کارنامه خویش دارد اما قابوسنامه برای وی اثری متفاوت است.او که در سایه سار آسمان مهربان شهر رشت قد کشیده و حالا در تهران روزگار می‌گذراند، گمان نمی‌کرد روزی به خوانش اثری بنشیند که یکی از اجداد مادریش در قرن پنجم هجری خطاب به فرزندش «گیلان شاه» نوشته است.
آغاز یک راه
محبوب در گفتگو با خبرنگار مهر می‌گوید: گویندگی را زیر نظر استاد «محمد حسین سروش» آموختم و از سال ۸۳ با اجرای برنامه موج ورزش در رادیو استانی مازندران فعالیتم در این حرفه آغاز شد و پس از آن گویندگی آیتم‌های رادیو جوان، رادیو فرهنگ و گویندگی متن برنامه‌های مختلف تلویزیونی را تجربه کردم. در ادامه کار از سال ۱۳۹۴ در عرصه کتاب‌های صوتی شروع به کار کردم.
وی که خوانش کتاب‌هایی چون «ربکا»، «مردی به نام اوه»، «مادربزرگ سلام می‌رساند و می‌گوید متاسف است»، «من پیش از تو»، «من پس از تو»، «خرم آباد»، «صداهایی از چرنوبیل»، «ما دروغگو بودیم» و «بیچارگان» را در پیشینه فعالیت‌های هنری اش دارد، اظهار می‌کند: خوانش کتاب «شب های روشن» اثر داستایوفسکی برایم دوست داشتنی تر از همه داستان‌هایی است تاکنون خوانده‌ام چرا که این اثر را در کنار همسرم «حامد فعال» با هم اجرا کردیم و برایم بسیار دلپذیر بود.
این بانوی هنرمند همچنین یادآور می‌شود: کتاب صوتی «روزگار تنهایی ماه» عنوان مجموعه‌ای از نوشته‌هایم است که به همسرم تقدیم کرده‌ام. این اثر با اجرای خودم از سوی نشر نیستان منتشر شده است.
اهمیت کتاب‌های صوتی
این روزها کتاب‌های صوتی مورد استقبال بسیاری از علاقمندان به داستان قرار گرفته است. محبوب درباره اهمیت کتاب‌های صوتی می‌گوید: انتشار کتاب صوتی از چند جهت دارای اهمیت است.
وی با اشاره به اینکه تلاش برای مصرف کمتر کاغذ و حفظ محیط زیست یکی از فواید انتشار کتاب‌های صوتی است، ادامه می‌دهد: همچنین افرادی نظیر نابینایان عزیز که خواندن کتاب برایشان ممکن نیست، امکان بهره مند شدن از کتاب‌های خواهند داشت.
محبوب با بیان اینکه بسیاری از کتاب‌ها به خط بریل وجود ندارد، می‌افزاید: با صوتی کردن کتاب‌ها، تنوع انتخاب برای افراد نابینا افزایش می‌یابد. همچنین صوتی کردن کتاب‌ها برای افرادی که به دلایلی همانند سالمندی ترجیح می‌دهند به جای خوانش کتاب آن را بشنوند فراهم می‌کند البته باید توجه داشت گوش سپردن به کتاب‌های صوتی برای افرادی که در منزل تنها هستند، حس خوبی ایجاد می‌کند و از تنهایی آنها می کاهد.
وی ادامه می‌دهد: از سوی دیگر در اوقاتی که افراد مشغله کاری دارند و به فعالیتی می‌پردازند که نیازمند تمرکز نیست، می‌توانند هم زمان با شنیدن کتاب صوتی، از وقت خویش بیشتر بهره مند شود.
محبوب می‌افزاید: واقعیت این است که تا چند سال پیش کتاب صوتی در ایران چندان طرفدار نداشت، اما در بسیاری از کشورها تقریباً هم زمان با انتشار هر کتاب یا با فاصله بسیار کمی از انتشار، نسخه صوتی آن نیز منتشر می‌شود. خوشبختانه در سال‌های اخیر بر اساس دریافت بازخوردها از مخاطبانم می‌توانم بگویم، استقبال از کتاب‌های صوتی افزایش یافته و برای من خوشایند است که در آشتی دادن جمعی از مردم با کتاب دخیل هستم.
حکایت خوانش قابوسنامه
محبوب که خوانش این کتاب را برای تهیه نسخه صوتی بر عهده داشت، اظهار می‌کند: من همیشه نسبت به ادبیات به ویژه ادبیات کهن دلبستگی زیادی داشتم، اما از بچگی چون می‌دانستم قابوسنامه را یکی از اجداد مادریم «کیکاووس بن وشمگیر زیار» نوشته، همواره تعصب خاصی نسبت به آن داشتم. از سوی دیگر در دوره آموزشی گویندگی روی متون کهنی همانند دیوان حافظ و گلستان سعدی کار می‌کردیم و همین سبب شد که بیش از گذشته به این بخش از ادبیات علاقه مند شوم. بنابراین وقتی آقای «علی شجاعی» از نشر نیستان پیشنهاد خوانش قابوسنامه برای انتشار صوتی آن را با من در میان نهادند، برایم بسیار جذاب و غافلگیرکننده بود.
وی با بیان اینکه از نیستان بخاطر این اعتماد ممنونم، خاطرنشان می‌کند: نثر این کتاب بسیار سخت است و راهنمایی‌های آقای شجاعی و همکارانشان یاری رسان من بود و امیدوارم آن گونه که باید این متن را اجرا کرده باشم. و اما جالب اینجاست که هر گاه در جای جای این کتاب به جمله «بدان ای پسر!» می‌رسیدم، نا خودآگاه تحت تأثیر قرار می‌گرفتم و با خود می‌گفتم، همین می‌تواند «بدان ای دختر باشد!» و قطعاً وقتی کیکاووس بن وشمگیر این نصایح را خطاب به فرزندش می‌نوشت، نظرش به نسل‌های پس از او نیز بوده و این اندیشه برایم بسیار تأثیرگذار بوده است.
اهمیت پاسداشت ادبیات و فرهنگ
محبوب می‌گوید: باورم بر این است که به اندازه خواندن تاریخ، خوانش ادبیات کهن هم ارزشمند است. چرا که این متون بخشی از تاریخ ما است و در واقع اگر با ادبیات کشور خویش غریبه باشیم، راه خویش را گم کرده‌ایم.
وی در ادامه تصریح می‌کند: همه قصه‌ها، اشعار و نقل‌هایی که سینه به سینه از گذشتگان به ما رسیده، بخشی مهمی از میراث فرهنگی است. در سال‌های کودکی همواره گوش به داستان‌های شیرین می‌سپردم که پدرم تعریف می‌کرد. او اهل رشت بود و خاطرات سال‌هایی که در رشت زندگی می‌کردم، توأم با شیرینی حکایت‌ها و ضرب المثل‌های گیلکی است که از او می‌شنیدم. حالا از آن داستان‌ها فقط سایه‌ای کم رنگ در ذهنم باقی مانده و با خود می گویم کاش تا پدرم بین ما بود، این قصه‌ها را مکتوب می‌کردم. امید که همه ضرب المثل ها، متل ها، آوازها و قصه‌های فولکلور گیلان جمع آوری شود تا برای آیندگان باقی بماند. چرا که فراموشی آنها در واقع فراموشی فرهنگ است.
منبع: مهر