اخبار
عشق یک زن خوب
اسفند
مجموعه داستان‌هایی که در سری سال ۱۹۹۷ جایزه‌ی اُ.هنری گرد هم آمده‌اند، ترکیب متفاوت‌تری نسبت به دوره‌های پیش از خود دارند. در این دوره داستان‌هایی از نویسندگان کانادایی نظیر آلیس مونرو و کارول شیلدز نیز مد نظر قرار گرفته‌اند. طیف موضوعات و نحوه‌ی روایت نیز تنوع دارد و دامنه‌ای از داستان‌هایی بر محور جریان سیال ذهن تا رئالیسم جادویی را در خود جای می‌دهد. زمان وقوع داستان‌ها نیز در خطی گسترده از اوایل قرن بیستم تا اواخر آن را شامل می‌شود. بسیاری از داستان‌های این مجموعه به اتفاقات سرنوشت‌ساز این قرن اختصاص دارند و به وقایعی از قبیل جنگ جهانی دوم و عواقب آن، دوره‌ی طولانی و پر فراز و نشیب جنگ سرد و رخدادهای منجر به خروج از آن و تحولاتی را که بر معادلات قدرت در آخرین دهه‌ی قرن تأثیر گذاشته‌اند، می‌پردازند.
این مجموعه مشتمل بر دوازده داستان است که برخی‌شان مانند داستان «عشق یک زن خوب» نوشته‌ی آلیس مونرو از حجمی در حد یک داستان بلند برخوردارند. این اثر از آلیس مونرو مثل بسیاری از نوشته‌های او لوکیشن‌ها و نظرگاه‌های روایی متنوعی دارد و از چشم‌اندازهای متفاوتی بر ابعاد مختلف یک موضوع نظر می‌افکند. ماجراها در این داستان بر مبنای یک قتل بنا نهاده شده که حل معمای آن مستلزم سیر و سفری در شهر کوچکی در کاناداست. مونرو در این‌جا هم مضامین روانشناختی را با مباحث اجتماعی درهم‌آمیخته و طبق معمول قضاوت‌های اخلاقی و مقتضیات زندگی در جامعه‌ی مدرن را در برابر هم قرار می‌دهد. او به هزارتویی از مکان‌ها و اجتماعات کوچک و بزرگ پا می‌گذارد و پرده از رازهایی برمی‌دارد که ریشه در زندگی اجتماعی انسان امروزی دارد.
اما پس از کار متفاوت مونرو، شاخص‌ترین و بلندترین اثر این مجموعه متعلق به مری گوردون است که «زندگی شهری» نام دارد. گوردون در این داستان نمونه‌ای درخشان از زندگی یک انسان مهاجر را در دل معضلات مختلف اجتماعی و تضادهای فرهنگی به نمایش می‌گذارد. او که خود تجارب زیستی پرباری دراین‌باره دارد، همواره در آثارش به این جنبه از زندگی مدرن پرداخته و تصویری ناب از انسان‌هایی می‌سازد که همواره در اقلیت و در آماج انواع آسیب‌های اجتماعی تلاش کرده‌اند خود را از فرو رفتن به قهقرا نجات دهند. در این داستان شخصیت بئاتریس تابلویی تمام‌نما از زیست یک مهاجرِ به حاشیه رانده شده است. توصیفی که از منظر این شخصیت درباره‌ی فلاکت ارائه می‌شود حکایت از درهم‌آمیختگی تمام ابعاد وجودی او با این مفهوم دارد. فلاکتی که به نظر گردابی است که به‌راحتی نمی‌توان از آن خلاصی یافت:
«بئاتریس می‌دانست مردم چنین می‌اندیشند چون فلاکت را نمی‌فهمند. آنان فلاکت را کم‌وبیش معادل سادگی می‌پنداشتند. آنان متوجه نبودند که فلاکت چطور حمله می‌کند، مستقر می‌شود و برای همیشه تسلط می‌یابد تا این‌که به‌گونه‌ای اجتناب‌ناپذیر تبدیل به به تنها شیوه‌ی زندگی در یک مکان می‌شود و به درون زندگی آدم‌ها نفوذ می‌کند. گردوخاک، چرک و کثافت، چربی غذاها، بوی متعفن آدم‌ها در هوا می‌پیچد جمعیتی ناموزون از مهاجران از مکانی نامعلوم، ساکنان سرسخت و دائمی که حق آب و گل داشتند و حالا زمین از آنِ آنان بود و هرگز آن‌جا را ترک نمی‌کردند.»
داستان‌های دیگر مجموعه گرچه در حجمی به مراتب کم‌تر از سه داستان بلند آن هستند، اما با تفاوت موضوع و تمایز نگاهی که به مسائل دارند، درخور تأمل‌اند. در این میان داستان‌هایی از قبیل «آبشارها» نوشته‌ی جورج ساندرز که شرح حال دو انسان سرخورده و به پوچی رسیده، توجه مخاطب را از دو جنبه به خود جلب می‌کند؛ از طرفی شخصیت‌های این داستان به آدم‌هایی که کامو در قصه‌هایش، به‌ویژه در بیگانه می‌سازد بسیار نزدیک‌اند و از سویی دیگر، نگاه نویسنده به جنایت و عوامل بالقوه‌ی فراهم‌آورنده‌ی آن بسیار جزئی‌نگرانه و در عین‌حال تکان‌دهنده است. گفت‌وگوی شخصیت‌ها و رویکرد پوچ‌گرایانه‌ی آن‌ها در این داستان، دراماتیک ترین بخش آن را تشکیل می‌دهد.
قصه‌ی «گفت‌وگوی کرم‌ها» نوشته‌ی لی کی.آبوت که به ماجرایی سورئال می‌پردازد و نیز داستان‌های «دو کلاغ» و «صورت گربه‌ای» که شخصیت‌محور پیش می‌روند، در کنار دو داستان «دلداری» و «درخت عطر شفابخش» که موضوعاتی روانکاوانه دارند، از دیگر آثار قابل توجه در این مجموعه‌اند. آن‌چه در این داستان‌ها نقطه‌ی اشتراک محسوب می‌شود، فراموش شدن عواطف انسانی در زیر آواری از مظاهر مدرنیته است. شخصیت‌های این داستان‌ها اگرچه ویژگی‌های منحصربه فردی دارند، اما اغلب قربانی فقدان روابط کارآمد و حاکی از همدلی در جامعه‌ی انسانی هستند.
مجموعه‌ی «زندگی شهری» را می‌توان نماینده‌ای از دغدغه‌های رایج نویسندگان در آخرین دهه‌ی قرن بیستم است و نسبت به دوره‌های مشابه قبلی‌اش نشان از سوق داده شدن مسائل اساسی زندگی انسان امروزی از سمت تحولات سیاسی جهان‌شمول به مسائل اجتماعی و روانشناختی دارد. اغلب داستان‌های این دوره از جایزه‌ی اُ.هنری به معضلات مبتلابه آدم‌ها در بافت زیست اجتماعی‌شان می‌پردازند و روابط انسانی را در تمرکز دید خود قرار می‌دهند. از این‌رو داستان‌های این مجموعه مخاطب را به مرور مشکلاتی از زندگی انسان قرن بیستمی می‌برند؛ مشکلاتی که اگرچه در بطن وقایعی چون جنگ و رخدادهای سیاسی تأثیرگذار به وجود آمده‌اند، اما به شکلی مجزا و مستقل از این رخدادها در معرض دید مخاطب قرار می‌گیرند تا به جنبه‌های انسانی‌ترشان پرداخته شود.
منبع: الف