ویلیام سیدنی پورتر ملقب به اُ. هنری (زاده ۱۸۶۲ درگذشته ۱۹۱۰) نویسنده مشهور استانهای کوتاه بود. داستانهای او بهواسطه چرخش غیرمنتظره در بخش پایانی معروف هستند.
بهپاس احترام و قدردانی از این داستاننویس بیش از صدسال است که جایزه ا. هنری به تعدادی داستان کوتاه منتخب در قاره آمریکا شمالی اعطا میشود. مجموعه داستانهای ا. هنری ۲۰۱۹ در صدمین سالگرد این جایزه انتشار یافت. یکی از ویژگیهای بارز این مجموعه تنوع در رویدادهای مکانی در داستان هااست که به قلم نویسندگان مهاجر نگاشته شده است. این مجموعه در ایران به نام دختر چند فصل به همت انتشارات نیستان با ترجمه لیلا آقالو در سال ۱۴۰۰ به چاپ رسیده است. مجموعه «دختر چند فصل» شامل ۱۱ داستان کوتاه است.
امروزه داستانهای کوتاه ازنظر شکل و نوع بیان تنوع بیشتری پیداکردهاند در برخی داستانها تلاش داستان این است تا پایان نامشخصی خلق کند و نتیجهگیری نهایی را به عهده خواننده واگذار کند که در مجموعه دختر چند فصل مخاطب با اینگونه سبک داستانها مواجه خواهد شد.
داستان اول «نقشهها و دفترچهها» نوشته جان ادگار ویدمن است. این داستان درباره سیاهپوست جوانی است که بهتازگی بهعنوان استاد دانشگاه استخدامشده است. که مادرش خبر زندانی شدن پدر را به جرم قتل به او میدهد. راوی در طول داستان در میان دفترچهها و نقشههای خانوادگی و مرور برخی خاطرات به دنبال ریشه و هویت خانوادگی خود میگردد. در این داستان بیهویتی و تبعیض نژادی در جامعه آمریکا بهوضوح بیان میشود.
داستان «مار کوچولوی خندهدار» نوشته تسا هادلی است. دختر نهسالهای به نام روبین که به خاطر جدایی پدر و مادرش، نزد مادر بیلیاقتش نگهداری میشود.نامادری موضوع را درمییابد و بین را نزد خود نگه میدارد. هاردلی در این داستان این نوید را به مخاطب میدهد که افراد مهربان وارث زمین خواهند بود.
داستان «خداحافظ هیچکس» نوشته سارا هال است. داستان از زبان جم دختر ۱۱سالهای روایت میشود که مادرش در بخش مردهشور خانه بیمارستان کار میکند. جذابیت این داستان به خاطر زاویه دید آن و نگاه هوشمندانه دختر کوچکی است که اطرافیان و مسائل پیرامون خود را تجزیهوتحلیل میکند، بهگونهای که نگاه طنزآمیز جم به جذابیت آن میافزاید.
داستان «دختر چند فصل» نوشته راشل کاندو است. داستان در مائو جزیرهای در هاوایی رخ میدهد. ابو که عازم جنگ ویتنام است تصمیم میگیرد پرنده خانگی موردعلاقهاش را قبل از عزیمت بکشد اما مادرش پیشنهاد میکند تا پرنده را برای خواهرش که در آسایشگاه معلولان بستری است بهعنوان هدیه ببرد. نثر ظریف و ژرف نگرانِه راشل کاندو خواننده را به دنیای ابو و معضل دلخراش او میکشاند.
داستان «رودخانه پری دریایی» نوشته آلکسیا ارتورزاست. راوی پسر نوجوانی است که در خردسالی مادرش از جامائیکا به نیویورک میرود تا کار کند و سرانجام او را نزد خود بیاورد، طی این سالها او نزد مادربزرگش زندگی میکند. سازگاری با محیط جدید و درعینحال حفظ فرهنگ کشور موطن یکی از درونمایههای داستان است.
داستان «سوما» نوشته کنان اورهان است. سوما شهری در ناحیه اژه ترکیه است. شغل مردم آن کار در معدن ذغال سنگ در زیرزمین ویل در بالای زمین روی توربینهای بادی است. راوی که نوجوان است قصد دارد برخلاف شغل پدر معدنکارش، مهندس توربینهای بادی شود.
در این داستان مشقات معدن کاران و تلاش راوی دررسیدن به هدف بهخوبی تصویر کشیده شده است.
داستان «آقای کنعان» نوشته ایزابلا حماد است. بخش ابتدایی داستان در رود اردن اتفاق میفتد وادامه آن در سوئیس. آقای کنعان داستانی دلانگیز است که لایه بیرونی به مسائل سیاسی میپردازد اما لایه درونی به وفاداری شخصی به سنتها و وطندوستی اشاره دارد.
داستان «عدد اول» نوشته کائولین هیوزاست. خانم لینچ معلم مدرسهای است که بهگونهای نامتعارف و با بهکارگیری تمرکز و مدیتیشن دریچهای از یادگیری را پیش روی شاگردان خود قرار میدهد. مخاطب با نوعی نگاه متفاوت از زندگی آشنا میشود که قابلتأمل است.
داستان «همزمانی» نوشته جان کیبل است. شخصیتهای اصلی داستان دو گاومیش هستند که صحبتی نمیکنند و داستان را جلو میبرند. این داستان با درونمایه ناتورالیستی خود بهخوبی چالش انسان و طبیعت را به تصویر میکشد.
داستان «خرگوش» نوشته آلکساندر مکلود است. راوی خرگوشی را بهعنوان حیوان خانگی نزد خود نگهداری میکند.و دوستی ناگسستنی بین راوی و خرگوش باقی میماند.
داستان «اماکاسه» نوشته ویک ونگ است. زن و مرد آسیایی به رستورانی میروند تا برای صرف شام سوشی بخورند. آنها به سفارش سر آشپزاماکاسه سفارش میدهند. در این میان صحبتهایی که میان سرآشپز وزن و مرد ردوبدل میشود بسیار قابلتأمل هستند. این داستان سعی دارد تا بخشی از فرهنگ آسیایی رابه مخاطب نشان دهد.
در پایان از انتشارات محترم نیستان کمال تشکر و قدردانی را دارم که دریچهای فراهم آوردند تا مخاطبان فارسیزبان با دنیای متنوع و هیجانانگیز داستانهای برگزیده جایزه ا. هنری آشنا شوند.
منبع: الف