از کرامات سید مهدی شجاعی

«از کرامات شیخ ما» اثری بدیع در گونه زبانی طنز به قلم سید مهدی شجاعی است. شجاعی که در سال های اخیر از تمامی ابزارهای کلامی و قلمی خود برای روایت نقادانه از آسیب های اجتماعی و فرهنگی و گاه سیاسی حاکم بر کشور بهره برده است در اتفاقی تأمل برانگیز این باز زبان طنازانه خود را در خدمت شیوه روایی کهن درآورده و با خلق شخصیت هایی که در ذهن و اندیشه مخاطبان ایرانی بیگانه نیستند سعی در روایتی جذاب و تلخ و در عین حال طنز از مناسبات اجتماعی و فرهنگی و سیاسی حاکم بر جامعه دارد.

علاقه مندان به ادبیات فارسی و حتی تمامی کسانی که از ادبیات به اندازه شنیدن در برنامه های رادیویی و تلویزیونی بهره برده باشند، با شخصیت «شیخ» که استعاره ای است از انسان های رها شده از قید و بندهای دنیا آشنا هستند، شخصیت هایی که در ادبیات سنتی و عرفانی و آئینی کهن ایران نمود زیادی دارند و روایت های برجای مانده از سلوک آنها در راه رسیدن به حقیقت زندگی سال ها به عنوان کرامات نُقل دهان ها بوده است. این شخصیت در کتاب شجاعی با زیرکی زیاد در یک دگردیسی رندانه به مناسبات زندگی روزمره معاصر باز می گردد و در مواجهه با مریدانی که اینبار به جای بهره جویی از او نماینده افکار عمومی و بخش هایی از آن هستند با پاسخ های عجیبی در مقابل درخواست های خود مواجهه می شود.

«از کرامات شیخ ما» در واقع نمایشی است از وجدان عمومی حاکم بر جامعه ایران در مواجهه با خصائل نیک اخلاقی و نیز حرکت های اصلاحی برای تغییر ساختار فکری آنها و هدایت به سمت خیر و فلاح.

شجاعی با ریزبینی و درایتی دقیق و با نکته سنجی و تیزبینی قابل توجهی این گونه روایی را برای هدف خود انتخاب کرده است. شجاعی در گفتگوها و اظهارنظرهای خود بارها به نوعی اضمحلال ساختارهای فرهنگی و اجتماعی در ایران اشاره کرده است با این زبان تازه سعی کرده روایت تلخ خود از این اضمحلال را با زبان طنز بازگو کند تا به نوعی تاثیرگذاری آن را افزایش داده و در عین حال با این حربه بتواند ضریب ورود خود به این دست معضلات و واکاوی آن را بالا ببرد.

این اثر و روایات آن به همین اعتنا نوعی تلنگر و انتقاد نه به سیاستمداران که به مخاطبان کتاب و بدنه اجتماعی حاکم بر آن نیز هست و از این روست که مخاطب کتاب دانسته و یا نادانسته در آن به نقد خود می نشیند و متن را چون آیینه ای که بازنمای رفتارهای خود اوست پیش رویش مشاهده می کند.