«خرپژوهی»؛ پژوهشی طنازانه از ابوالفضل زرویی نصرآباد

تهران- ایرنا- کتاب «خرپژوهی»، پژوهشی طنازانه در زبان و ادبیات فارسی به کوشش ابوالفضل زرویی نصرآباد، اخیرا به همت انتشارات نیستان به بازار آمده است.

ادبیات فارسی نمونه مهمی از استفاده تمثیل و استعاره است، تمثیل‌هایی که گاهی به طنز و گاهی با جدیت بیان می‌شوند اما استفاده از کلماتی که بار منفی دارند و امروز حتی توهین به می‌آیند، یکی از روش‌های اعتراض به شرایط بوده و حتی گاهی برای هجو و هزل استفاده می‌شده است.

مرحوم ابوالفضل زرویی نصرآباد، شاعر و طنزپرداز، از سال‌ها پیش به دنبال پژوهش در یکی از مثال‌های استفاده از کلمات عجیب در ادبیات فارسی بوده است که نتیجه آن کتاب خرپژوهی است. این کتاب از سال ۱۳۹۴ در دست چاپ است و عمر زرویی، کفاف انتظار برای انتشار آن را نداد.

این پژوهش طی چند سال و در چند هزار صفحه به موضوع حضور خر در ادبیات، باورها، افسانه‌ها، قصه‌ها و مثل‌ها در تمام مناطق جهان پرداخته است و مرحوم زرویی این کتاب را در چند مجلد در دست تألیف داشته که خرپژوهی تنها بخش کوچکی از آن اثر بزرگ است.

زرویی نقش خر را در ادبیات فارسی، حکایت‌های منثور و منظوم، امثال‌الحکم و در کتاب‌های دینی بررسی کرده، به طوری که حتی ضرب‌المثل‌های مربوط به خرهای معروف تاریخ را نیز بازگو کرده‌ است.

در این اثر به گردآوری و تنظیم آثار کهن و جدید در ادبیات فارسی پرداخته که به دو بخش نظم و نثر تقسیم می‌شوند، در این کتاب آثار نویسندگان و شاعران بسیاری چون مولوی، وحشی بافقی، انوری، سعدی، فخرالدین عراقی، عبید زاکانی و از معاصران، نیما یوشیج، میرزاده عشقی، سهراب سپهری، شهریار، منوچهر احترامی و…، به چشم می‌خورد.

کتاب خر پژوهی اثر ابوالفضل زرویی نصرآباد، به کوشش نسیم عرب امیری و با مقدمه‌ای از سیدمهدی شجاعی، در ۲۷۶ صفحه توسط نشر نیستان راهی بازار کتاب شده است.

ابوالفضل زرویی نصرآباد، پژوهشگر، طنزپرداز و شاعر در ۱۵ اردیبهشت سال ۱۳۴۸ در تهران زاده شد. او در اولین جشنواره بین‌المللی شعر فجر در بخش طنز برگزیده شد. زرویی نصرآباد با نام‌های مستعار گوناگونی مثل ملانصرالدین، ننه قمر، میرزایحیی، چغندرمیرزا، کلثوم ننه، آمیز ممتقی و عبدل در مجلاتی مانند همشهری، گل‌آقا، زن، جام‌جم، کیهان ورزشی، انتخاب، مهر، تماشاگران و بانو مطالب طنز به چاپ رسانده است.

او در عرصه طنز فعالیت‌های اجرایی نیز داشته است که از جمله آن‌ها می‌توان به معاون سردبیر هیئت تحریریه هفته‌نامه گل‌آقا، سردبیر ماهنامه گل‌آقا، دبیر سرویس طنز روزنامه همشهری، پایه‌گذار و مدیر دفتر طنز حوزه هنری، تدریس در دانشگاه آزاد اسلامی و دبیر اجرایی سالنامه گل‌آقا اشاره کرد.
نام برخی از آثار این شاعر عبارت است از: مجموعه با معرفت‌ها، بزن قدش، آش آلو، پیقولاد، تراژدی شاعر و اتوبوس، پاره ترین قسمت دنیا، شباخندگان، شبانه، سر به… سر، راز سر دیوار، سبز نای عاطفه دلخواه، حرف آباد، چیستان، آثار باستانی، ظهر است ساقیا، کار نیکو کردن، از پر کردن است، کبود چشم من، علت العلل، نامه‌های مرد ذلیل، ما روزهای جمعه تعطیلیم، در بدرقه دوستم قیصر امین پور، چشمان تو، ویرانه های تخت جمشیدند، تقدیم به همه مادران و مادر خودم که نزد حضرت دوست است، صبحگاه واقعه.

نصرآباد در طول فعالیت‌های خود جوایز و افتخارات فراوانی به دست آورد. لوح تقدیر و سرو بلورین اولین جشنواره شعر فجر به عنوان برترین شاعر طنزسرای بعد از انقلاب، لوح تقدیر و سرو بلورین سومین جشنواره شعر فجر در رشته شعر شعر طنز، برنده اولین دوره جایزه دعبل کتاب سال عاشورایی از جمله آن‌هاست.

از دیگر آثار او می‌توان به افسانه‌های امروزی، رفوزه‌ها، غلاغه به خونه‌ش نرسید، بامعرفت‌های عالم، ماه به رایت آه، تذکره‌المقامات، حدیث قند، خاطرات سر پروفسور حسینعلی‌خان مستوفی و … اشاره کرد. او در ۱۰ آذر ۱۳۹۷ درگذشت.

منبع: ایرنا

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *